Circulan ben as miñas vacas no robot?

DANIEL PRADO
Key Account de Vacuno Lechero en De Heus 

As granxas españolas optan cada vez máis pola robotización do seu muxido e este cambio inflúe, como non pode ser doutra forma, na alimentación e no manexo dos seus rabaños.

O primeiro que debemos ter en conta é o número de animais atrasados que nos atopamos cada día. Se metemos as vacas atrasadas dúas veces ao día, está claro que, cantas menos vacas haxa que meter, será mellor. A recomendación é non superar o 10 % do total de animais en muxidura.

Pola contra, non estaremos a optimizar o noso sistema de muxido voluntario (AMS) e perderemos as vantaxes para as que se deseñou o robot:

Mellora da flexibilidade no horario de traballo e redución do custo laboral. O cambio do estilo de vida, levado ao noso traballo, fixo que os sistemas de muxido tradicional se vexan como unha atadura no que a horarios se refire e a dificultade para atopar nova man de obra pechou o círculo para dar un paso adiante cara aos AMS.

Maior número de muxidos naqueles animais máis produtores. O rango medio por unidade de muxido está entre os 2,5-3,5 muxidos/vaca/día. Concentrar eses muxidos no grupo de vacas máis produtoras e con maior potencial produtivo é o obxectivo de calquera sistema de ordeño robotizado.

Entón, por que existen cortellos nos que se empuxan vacas máis de dúas veces diarias e nos que se supera o 10 % de atrasadas con respecto ao número de vacas en muxidura?

DETALLES NAS INSTALACIÓNS
O deseño das instalacións debería ter en conta puntos clave como son a amplitude de corredores e da zona de espera, a localización do robot, en canto a luz e a ventilación, e a saída e a entrada ao AMS, que deberían ser adecuadas para que non haxa problemas de xerarquías. De habelos, os animais que máis os sufrirían serían, sobre todo, as primerizas durante os seus primeiros 150 días en leite, polo que o problema sería máis serio do que parece, porque, como ben sabemos, a produción total da primeira lactación determina en gran medida as producións nas seguintes lactacións.

EVITAR O ESTRÉS POR CALOR
As cada vez máis habituais altas temperaturas obrígannos a que as instalacións tamén eviten na medida do posible o estrés que sofren as vacas por ITH elevado (Índice Temperatura Humidade). A incidencia do estrés calórico sobre o tráfico de vacas ao robot é moi elevada. O fluxo de vacas ao muxido e o número de visitas á cornadiza diminúe e isto provoca un descenso no consumo de materia seca, polo que a caída de produción en situacións extremas é quizais máis brusca que en cortellos con sala de muxido.

SAÚDE PODAL E ACIDOSES
A saúde do rabaño é outro punto clave. Por unha banda, é moi importante controlar a saúde podal para evitar a restrición de movemento dos animais por dermatites, panadizos, úlceras etc. Doutra banda, as acidoses nos AMS son máis profundas, pero cun concentrado de calidade e un bo manexo do pesebre reducirase o número de picos de baixada de pH, co que melloraremos a saúde ruminal dos animais con respecto aos sistemas tradicionais.

O único motivo polo que un animal vai ir voluntariamente muxirse é por alimentarse

CONTROL NA ALIMENTACIÓN
Nos sistemas AMS a alimentación é disociada, xa que parte do concentrado da ración vaise substituír por un penso para o robot. O comportamento alimentario das vacas con robot difire do das vacas que están en sala de muxido e o único motivo polo que un animal vai ir voluntariamente muxirse é por alimentarse. Dito doutra maneira, o nutricionista responsable do establo vai a racionar de modo que as vacas atopen un unifeed no pesebre que non vai satisfacer o 100 % das súas necesidades nutricionais, polo que terán que ir muxirse para completalas. O número de muxidos dependerá dos mecanismos de saciedade dos animais.

Sabendo isto, a calidade do gran do robot é determinante para un tráfico fluído e voluntario. Os alicerces básicos para a formulación de devandito concentrado son os seguintes: o equilibrio preciso coa ración do pesebre, a boa palatabilidade dos seus ingredientes, os aditivos que camuflen outros ingredientes importantes, a ausencia de finos e a resistencia deste gran á rotura.

Como conclusión, o número de muxidos estará influído pola densidade de animais (porcentaxe de tempo libre), a calidade e a palatabilidade do concentrado, a media de produción e o deseño das instalacións.